Khổng Phủ Gia Tửu Và Triết Lý Trung Dung Của Khổng Tử

Sản phẩm này không đơn thuần là một đồ uống, mà còn là sự thể hiện của triết lý Trung Dung, một tư tưởng cốt lõi của Nho giáo. Bài viết này sẽ cùng bạn tìm hiểu xem Khổng Phủ Gia Tửu và triết lý Trung Dung của Khổng Tử có mối liên hệ mật thiết và sâu sắc như thế nào.

Khổng Phủ Gia Tửu Là Gì?

Trước hết, chúng ta cần hiểu rõ về cái tên rất đặc biệt này. "Khổng Phủ Gia Tửu" (孔府家酒) dịch nôm na có nghĩa là "Rượu nhà của gia tộc họ Khổng". Tên gọi này khẳng định mạnh mẽ về nguồn gốc lịch sử, gắn liền với truyền thống chưng cất rượu riêng của các thế hệ con cháu Khổng Tử trong nhiều thế kỷ.

Loại rượu này có lịch sử từ các xưởng rượu tư gia của Khổng Phủ, ban đầu chỉ dùng để phục vụ các nghi lễ tế tự, các yến tiệc quan trọng trong gia tộc và làm quà biếu tặng cho hoàng gia, quan chức. Đến năm 1958, nhà máy rượu Khúc Phụ được thành lập, kế thừa lại các công thức bí truyền này.

Về phân loại, phần lớn các sản phẩm của Khổng Phủ Gia Tửu thuộc dòng Nồng hương (Nong Xiang), một phong cách baijiu (bạch tửu) phổ biến. Tuy nhiên, Khổng Phủ Gia Tửu luôn có một nét riêng, nó mang đậm các giá trị truyền thống và được tạo ra để thể hiện văn hóa Nho giáo.

Hiểu Về Triết Lý Trung Dung Của Khổng Tử

Để thấy được sự liên kết, chúng ta cần nắm được triết lý Trung Dung là gì. Đây là một khái niệm trung tâm và quan trọng bậc nhất trong tư tưởng của Khổng Tử.

• "Trung" (中) nghĩa là ở giữa, không thiên lệch, không thái quá (vượt qua) và cũng không bất cập (chưa tới).

• "Dung" (庸) nghĩa là bình thường, dung hòa, dễ thực hành trong cuộc sống hàng ngày.

Triết lý Trung Dung chủ trương con đường ở giữa, tìm kiếm sự cân bằng, hài hòa tuyệt đối trong mọi sự việc. Khổng Tử dạy rằng người quân tử luôn cố gắng giữ cho cảm xúc, suy nghĩ và hành động của mình ở trạng thái cân bằng. Họ không đi đến các thái cực, tức là không quá vui, quá buồn, quá giận, hay quá ham muốn. Họ cũng không làm việc gì mà chưa tới nơi tới chốn.

Trong xã hội, triết lý Trung Dung giúp duy trì trật tự và sự hòa thuận. Nó không khuyến khích sự nổi loạn hay sự thụ động, mà tìm kiếm sự cải cách ôn hòa. Trong cá nhân, nó là chìa khóa để tu thân, để trở thành người quân tử. Người giữ được "Trung Dung" là người có thể kiểm soát được bản thân, không bị ngoại cảnh chi phối, luôn giữ được tâm thế bình thản, sáng suốt để đưa ra quyết định đúng đắn. Triết lý Trung Dung được xem là đỉnh cao của đạo đức, là cách để sống hòa hợp với trời đất và con người.

Sự Gắn Kết Giữa Khổng Phủ Gia Tửu Và Triết Lý Trung Dung

Vậy, một chai rượu làm thế nào để thể hiện một tư tưởng triết học lớn lao và phức tạp như vậy? Sự kết nối nằm ở chính bản chất, từ hương vị đến quy trình sản xuất và ý nghĩa sử dụng của Khổng Phủ Gia Tửu.

Sự Cân Bằng Trong Hương Vị

Hương vị của Khổng Phủ Gia Tửu chính là biểu hiện rõ ràng nhất của triết lý Trung Dung.

Dù thuộc dòng Nồng hương, rượu lại được biết đến với vị êm dịu, nhẹ nhàng, không gắt gỏng. Nó không quá nồng nặc, áp đảo như một số loại rượu Nồng hương khác, nhưng cũng không quá nhạt nhẽo, vô vị. Cảm giác khi uống là sự mềm mại, ngọt ngào vừa phải từ ngũ cốc (chủ yếu là cao lương), hòa quyện với hương thơm của hầm ủ đất (diêu hương) và một chút hương trái cây.

Tất cả tạo nên một tổng thể hài hòa, cân bằng. Đó chính là sự "trung", sự "dung" trong hương vị. Người thưởng thức có thể cảm nhận sự tròn trịa, đầy đặn mà không bị một hương vị nào lấn át.

Sự Điều Độ Trong Sản Xuất

Triết lý Trung Dung còn thể hiện rõ nét trong quy trình sản xuất. Thương hiệu Khổng Phủ Gia Tửu bám sát các phương pháp thủ công cổ xưa được lưu truyền từ xưởng rượu tư gia của nhà họ Khổng.

Họ dùng men Đại Khúc làm từ lúa mì, lúa mạch và ủ trong các hầm bùn cũ (lão hầm). Kỹ thuật "Tục cặn" (lên men liên tục) là một ví dụ hay. Họ không lấy hết bã rượu cũ ra, mà giữ lại một phần (phần bã rượu cũ dưới đáy hầm) để trộn với nguyên liệu mới. Cách làm này là sự cân bằng hoàn hảo giữa cũ và mới, giữa kế thừa và phát triển.

Người thợ nấu rượu của Khổng Phủ Gia Tửu giống như một người thực hành triết học. Họ phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình, tôn trọng thời gian, và tìm kiếm sự hài hòa giữa các yếu tố tự nhiên (vi sinh vật trong hầm ủ, nguồn nước) và kỹ thuật của con người.

Triết Lý Trung Dung Thể Hiện Qua Các Sản Phẩm

Triết lý về sự cân bằng và chừng mực này được thể hiện rõ nét qua từng dòng sản phẩm của hãng. Mỗi chai rượu là một góc nhìn khác nhau về sự hài hòa. Ba sản phẩm tiêu biểu của Khổng Phủ Gia Tửu cho thấy rõ cách họ áp dụng triết lý Trung Dung vào thực tế.

Rượu Bằng Tự Viễn Phương 6 Năm (Sự Cân Bằng Của Tình Bằng Hữu)

Sản phẩm Rượu Bằng Tự Viễn Phương 6 Năm là một ví dụ hoàn hảo cho chữ "Dung" (dung hòa, bình thường). Tên gọi của nó trích từ câu "Hữu bằng tự viễn phương lai, bất diệc lạc hồ?" (Có bạn từ phương xa đến, chẳng vui lắm sao?).

Chai rượu này được làm ra để kết nối bạn bè. Nó có nồng độ 36%, một mức nồng độ rất "Trung Dung". Nó không quá nhẹ, cũng không quá mạnh, vừa đủ để cuộc vui thêm gắn kết mà vẫn giữ được sự tỉnh táo, chừng mực.

Đây là loại rượu Nồng Hương êm dịu, sản xuất từ năm loại ngũ cốc (Ngũ Lương), mang đến hương vị mềm mại, ngọt ngào, dễ tiếp cận. Nó là sự lựa chọn lý tưởng cho các buổi gặp gỡ thân mật, thể hiện sự hiếu khách, sự hài hòa trong các mối quan hệ xã hội.

Rượu Niên Phần 8 Năm (Sự Hài Hòa Của Sức Mạnh)

Nếu chai 6 năm là sự ôn hòa, thì Rượu Niên Phần 8 Năm thể hiện sự cân bằng của sức mạnh. Sản phẩm này thuộc dòng Nồng Hương truyền thống với nồng độ 52% mạnh mẽ.

Vậy triết lý Trung Dung nằm ở đâu? Nó nằm ở sự kiểm soát và hài hòa. Mặc dù có nồng độ cao, thời gian ủ "Niên Phần" 8 năm trong vò gốm đã thuần hóa rượu. Vị rượu mạnh mẽ, đậm đà của ngũ cốc nhưng không hề gắt, sốc. Ngược lại, nó êm ái, sâu lắng và mang lại hậu vị kéo dài, ấm áp.

Chai rượu gốm đen sang trọng thể hiện sự vững chãi. Nó là sự cân bằng giữa "cương" và "nhu", giữa sức mạnh của rượu gốc và sự mềm mại của thời gian.

Rượu Lễ Khổng Tử 30 Năm (Đỉnh Cao Của "Lễ")

Sản phẩm Rượu Lễ Khổng Tử 30 Năm (hay Trung Quốc Lễ) là sự thể hiện cao nhất, không chỉ của triết lý Trung Dung mà còn của chữ "Lễ" (礼).

Đây là một sản phẩm hoàn toàn khác biệt, thuộc dòng Tương Hương (Jiang Xiang) quý hiếm, tương tự như Mao Đài. Quy trình sản xuất "12987" cực kỳ phức tạp và kéo dài. Rượu được pha trộn từ các rượu gốc ủ lâu năm, bao gồm cả rượu gốc 30 năm, tạo nên màu vàng nhạt và hương vị "tương" phức hợp. Nồng độ 50.8% là mức nồng độ cao, nhưng vị rượu mượt mà, đầy đặn, hậu vị sâu.

Thiết kế hộp hình cuốn sách cổ và tên gọi "Trung Quốc Lễ" khẳng định vị thế của nó. Đây không phải là rượu để uống hàng ngày. Nó là sản phẩm dành cho những nghi lễ trang trọng nhất, thể hiện sự tôn kính tuyệt đối. Nó chính là "Trung", là trung tâm, là đỉnh cao của văn hóa rượu Nho gia.

Rượu Là Cầu Nối Của "Lễ"

Sản phẩm Rượu Lễ Khổng Tử 30 Năm chính là sự tôn vinh cao nhất cho giá trị "Lễ" (礼) trong Nho giáo. Triết lý Trung Dung chính là cái gốc, là nền tảng để thực hành "Lễ" một cách đúng đắn. Rượu (Tửu), trong văn hóa Nho gia, gắn liền mật thiết với "Lễ".

Như đã nói, Khổng Phủ Gia Tửu có lịch sử ban đầu là để phục vụ các nghi lễ tế tự tổ tiên và các yến tiệc chiêu đãi quan chức cấp cao. Việc dùng rượu trong các dịp này là một nghi thức trang trọng, thể hiện sự tôn trọng.

Uống rượu theo "Lễ" là uống có chừng mực, uống để giao tiếp, để gắn kết tình cảm, chứ không phải để say sưa. Say sưa là một trạng thái cực đoan, vượt quá chừng mực, đi ngược lại với triết lý Trung Dung. Các sản phẩm của Khổng Phủ Gia Tửu đều được tạo ra với tinh thần này.

Khổng Phủ Gia Tửu Mang Ý Nghĩa Văn Hóa Sâu Sắc

Khi cầm trên tay một sản phẩm của Khổng Phủ Gia Tửu, dù là chai Bằng Tự Viễn Phương 6 Năm êm dịu hay chai Lễ Khổng Tử 30 Năm sâu lắng, bạn đang cầm một phần của di sản văn hóa. Nó được gọi là "văn hóa tửu" vì nó mang trong mình câu chuyện về Khổng Tử, về lịch sử gia tộc họ Khổng và về quê hương Khúc Phụ.

Thưởng thức Khổng Phủ Gia Tửu là một cách để suy ngẫm về triết lý Trung Dung. Nó nhắc nhở người ta về tầm quan trọng của sự cân bằng, sự điều độ trong cuộc sống hiện đại. Rượu không phải là công cụ của sự thái quá, mà là chất xúc tác cho sự hài hòa và gắn kết con người.

Trải Nghiệm Sự Cân Bằng Cùng Khổng Phủ Gia Tửu

Khổng Phủ Gia Tửu và triết lý Trung Dung của Khổng Tử có một mối liên hệ mật thiết, chặt chẽ. Mối liên hệ này đi từ hương vị, cách sản xuất cho đến ý nghĩa sử dụng. Thương hiệu Khổng Phủ Gia Tửu đã thành công trong việc truyền tải một tư tưởng triết học phức tạp vào từng sản phẩm thưởng thức.

Từ chai 6 năm hài hòa, chai 8 năm cân bằng sức mạnh, đến chai 30 năm chuẩn mực lễ nghi, mỗi sản phẩm đều mang một hương vị êm dịu, hài hòa, đúng như "con đường ở giữa" mà triết lý Trung Dung luôn hướng tới. Lần tới khi có dịp thưởng thức một ly Khổng Phủ Gia Tửu, hy vọng bạn có thể cảm nhận được sự cân bằng, sự điều độ và cả chiều sâu văn hóa hàng ngàn năm đằng sau nó.

>>> Xem thêm: Mao Đài Và Câu Chuyện Về Nguồn Gốc Của Quốc Tửu Trung Hoa