Mặc dù thuật ngữ này không phải là một khái niệm mới nhưng nó vẫn đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất whisky hiện đại. Hãy cùng Rượu Tường Vy vén bức màn về quy trình làm whisky và tiết lộ bí mật về angel’s share của whisky qua bài viết dưới đây!

Nguồn gốc của rượu whisky

Nguồn gốc của whisky bắt nguồn từ việc phát hiện ra quá trình chưng cất vào khoảng năm 2000 trước Công nguyên, khi người Mesopotamians sử dụng phương pháp này để chưng cất các chất thơm và nước hoa. Quá trình này sau đó lan sang Hy Lạp - nơi chúng ta tìm thấy bằng chứng đầu tiên về việc chưng cất nước uống từ nước biển.

Quá trình chưng cất dần được sử dụng để tăng nồng độ cồn trong các loại rượu mạnh, đồng thời giúp tinh lọc chúng. Quá trình chưng cất này đã được áp dụng ở Ireland và Scotland thời trung cổ để sản xuất aqua vitae, nghĩa là nước của sự sống, là tiền thân của rượu whisky.

Việc sản xuất whisky sau đó lan rộng sang Hoa Kỳ thông qua sự di cư của người Ireland và Scotland và tại đây, sản xuất whisky trở thành một hiện tượng riêng biệt.

Ngày nay, các loại rượu whisky của Mỹ, chẳng hạn như bourbon, là một trong những loại rượu whisky nổi tiếng và được ưa chuộng nhất trên thế giới.

Rượu whisky đã đến Nhật Bản vào đầu thế kỷ 20 và ngày nay, rượu whisky Nhật Bản được đánh giá cao là một trong những loại rượu whisky hảo hạng nhất trên thế giới.

Ở mỗi vùng sản xuất, các quy trình đặc biệt được áp dụng để tạo ra hương vị riêng biệt của từng loại whisky. Tuy nhiên, quy trình cơ bản để sản xuất whisky vẫn giữ nguyên và chính ở giai đoạn này, khái niệm Angel’s Share (phần của thiên thần) đóng vai trò quan trọng.

Angel’s Share là gì?

Thuật ngữ "Angel's Share" có thể không xuất hiện trên nhãn chai, nhưng đây là một khái niệm phổ biến trong ngành whisky. Vậy "Angel's Share" trong whisky là gì?

Khi whisky trưởng thành trong thùng, một phần nhỏ của rượu sẽ bay hơi. Mỗi năm, khoảng 2-5% lượng whisky sẽ mất đi qua quá trình bay hơi, và phần này được gọi là "Angel's Share" (Phần của thiên thần).

Vậy tại sao whisky lại bay hơi vào không khí?

• Tuổi của rượu: Whisky càng trẻ, lượng bay hơi trong giai đoạn trưởng thành càng nhiều. Khi whisky mới được sản xuất, một phần sẽ bị mất trong giai đoạn đầu của quá trình ủ. Dù vậy, đây là một phần của quy trình tự nhiên giúp tạo ra whisky có chất lượng tốt hơn. Khi whisky trưởng thành lâu hơn, tốc độ bay hơi sẽ giảm so với lúc mới bắt đầu.
• Kích thước thùng: Thùng nhỏ hơn làm cho whisky bay hơi nhanh hơn, vì gỗ tiếp xúc trực tiếp với chất lỏng nhiều hơn. Điều này có thể rút ngắn thời gian ủ rượu.
• Khí hậu: Khí hậu có ảnh hưởng lớn đến hương vị và tốc độ bay hơi của whisky. Trong những khu vực ấm hơn, whisky sẽ bay hơi nhanh hơn. Khí hậu ẩm sẽ khiến nước trong whisky bay hơi nhanh hơn so với rượu. Các nhà máy chưng cất gần biển hoặc đại dương thường gặp phải tình trạng bay hơi nhanh hơn do khí hậu.
• Lưu thông khí: Nếu xung quanh thùng có nhiều không gian cho không khí lưu thông, tỷ lệ bay hơi sẽ cao hơn. Để giảm lượng "Angel's Share," nên đặt thùng gần mặt đất, nơi có ít lưu thông không khí hơn.

Lượng rượu whisky bay hơi thấm vào không khí và làm thơm kho chứa, vào thời Trung cổ ở Ireland và Scotland, người ta tin rằng phần rượu này là để dâng cho các thiên thần, vì vậy nó được gọi là phần của thiên thần.

Để hiểu rõ hơn về điều này và cách Angel’s Share liên quan đến quá trình làm rượu whisky, hãy cùng thảo luận về cách thức sản xuất rượu whisky.

Whisky được làm như thế nào?

Bí mật thực sự để hiểu angel's share của whisky là thông qua cách whisky được làm ra.

• Bước 1: Lựa chọn ngũ cốc

Đây là bước đầu tiên trong quy trình sản xuất rượu whisky, đó là việc lựa chọn các loại ngũ cốc dùng để tạo ra mash bill (công thức phối trộn ngũ cốc). Loại ngũ cốc sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại whisky. Ví dụ, bourbon phải được làm từ ít nhất 51% ngô trong mash, nhưng Scotch phải được làm từ ít nhất 51% lúa mạch.

Nếu sử dụng lúa mạch, nó có thể được ủ mạch nha để tạo ra đường. Nếu không, ngũ cốc sẽ được nghiền và trộn với nước nóng để tạo ra mash, một hỗn hợp sền sệt giúp giải phóng đường.

• Bước 2: Lên men

Sau khi ngũ cốc đã được xử lý, mash sẽ được lên men. Men sẽ tiêu thụ đường trong mash và tạo ra cồn. Quá trình lên men diễn ra trong vài ngày, tùy thuộc vào nhà sản xuất.

Tốc độ lên men phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại ngũ cốc và loại men được sử dụng. Cuối quá trình lên men, mục tiêu là tạo ra một loại chất lỏng có nồng độ cồn từ 7-10% ABV, gọi là "bia chưng cất".

• Bước 3: Chưng cất

Whisky sẽ được chưng cất để tăng nồng độ cồn và tinh lọc chất lỏng, sử dụng hai phương pháp chưng cất nồi đồng (pot distillation) hoặc chưng cất cột (column distillation).

Chưng cất bằng nồi đồng được sử dụng trong nhiều phong cách sản xuất whisky truyền thống hơn, như sản xuất Scotch và Irish whisky. Rượu bia của nhà chưng cất được đặt trong nồi đồng, nơi nó được đun nóng và đun sôi.

Hơi nước sau đó được thu vào nồi thứ hai và ngưng tụ thành chất lỏng. Quá trình này được lặp lại cho đến khi chất lỏng đạt được nồng độ cồn theo thể tích mong muốn.

Chưng cất cột là phương pháp được sử dụng phổ biến cho các loại whisky Mỹ, bao gồm bourbon và rye whisky, và cho phép sản xuất rượu với nồng độ cồn cao hơn so với chưng cất nồi.

>>> Xem thêm: Sự Khác Biệt Giữa Hai Phương Pháp Chưng Cất Pot Still Và Column Still

• Bước 4: Ủ

Đây là giai đoạn mà rượu đạt được hương vị của nó. Nhiều loại whisky hảo hạng được ủ trong nhiều năm (và một số thậm chí hàng thập kỷ) để tạo ra các hương vị ngày càng phức tạp. Quá trình ủ rượu mang lại hầu hết hương vị và toàn bộ màu sắc cho rượu, nhờ vào các thùng gỗ mà rượu được ủ trong đó.

Các thùng gỗ có tính chất xốp, cho phép gỗ hấp thụ và giải phóng lượng chất lỏng thay đổi tùy thuộc vào thời tiết trong suốt năm. Điều này cho phép gỗ "hít thở"" rượu whisky vào và ra, truyền hương vị và mùi hương cho rượu.

Phần của thiên thần trong quá trình ủ:

Trong quá trình ủ, một phần rượu whisky sẽ bay hơi, và lượng rượu mất đi này được gọi là Angel’s Share. Càng ủ lâu, lượng rượu bay hơi càng nhiều. Lượng rượu bay hơi này tạo ra mùi hương ngọt ngào trong kho chứa và được gọi là Angel’s Share.

Bao nhiêu whisky bị mất vào Angel’s Share?

Lượng rượu whisky bị bay hơi trong quá trình ủ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như loại gỗ của thùng, biến động nhiệt độ và độ ẩm trong kho, cũng như thời gian ủ rượu.

Gỗ có độ thấm cao và sự thay đổi lớn về nhiệt độ và độ ẩm dẫn đến việc mất mát nhiều hơn. Ở những nơi lạnh như cao nguyên Scotland, tỷ lệ rượu bị mất do bay hơi có thể chỉ khoảng 2% tổng thể tích thùng mỗi năm.

Trong điều kiện nóng ẩm như ở các cánh đồng Kentucky - nơi thường sản xuất bourbon, lượng rượu mất đi có thể lên tới 5% tổng thể tích thùng. Đây là lý do tại sao rượu bourbon thường được ủ trong thời gian ngắn hơn so với rượu Scotch.

Một chai rượu Scotch 12 năm tuổi sẽ mất khoảng 24% thể tích do bay hơi. Rượu càng lâu năm, lượng rượu trong thùng càng ít, và đó là một trong những lý do khiến rượu whisky lâu năm có giá cao hơn.

Có cách nào để ngăn chặn mất mát từ Angel’s Share không?

Angel's Share đã là một phần không thể tránh khỏi của quá trình sản xuất whisky từ xưa đến nay, và hiện tại vẫn chưa có cách nào hiệu quả để ngăn chặn sự mất mát này.

Mặc dù Angel's Share giúp thanh lọc và cải thiện hương vị của rượu whisky, nhưng một số nhà sản xuất vẫn đang tìm cách giảm thiểu sự mất mát này.

Một số nhà sản xuất đang thử nghiệm việc sử dụng màng bọc nhựa để bọc thùng nhằm ngăn chặn sự bay hơi của rượu, nhưng họ vẫn đang kiểm tra xem liệu phương pháp này có hiệu quả và ảnh hưởng gì đến hương vị của rượu whisky hay không.

Angel's Share ảnh hưởng thế nào đến giá rượu whisky?

Angel's Share không chỉ giúp cải thiện hương vị của rượu whisky qua thời gian, mà còn có tác động đến giá thành của sản phẩm, ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng.

Rượu whisky lâu năm thường có giá cao hơn do lượng rượu bị mất đi trong quá trình ủ. Một chai Scotch 12 năm tuổi có thể mất tới 25% thể tích, trong khi một chai Scotch 25 năm tuổi có thể mất tới 50%.

Việc mất đi một lượng rượu trong quá trình ủ đòi hỏi nhà sản xuất phải sử dụng nhiều nguyên liệu hơn để sản xuất cùng một lượng rượu, dẫn đến giá thành của rượu whisky lâu năm tăng lên.

Dù giá rượu whisky lâu năm có thể cao, nhiều người vẫn cho rằng đó là sự đánh đổi xứng đáng để có được một chai rượu tuyệt vời. Tuy nhiên, việc hiểu rõ lý do tại sao giá rượu lại thay đổi cũng rất quan trọng.

Tổng kết những điều cần ghi nhớ về Angel's Share

Angel's Share là một hiện tượng tự nhiên trong quá trình sản xuất rượu whisky, đã xuất hiện từ hơn một nghìn năm trước ở Ireland và Scotland, thuật ngữ này ám chỉ lượng rượu whisky bay hơi trong quá trình ủ, được cho là phần dành cho các thiên thần thưởng thức theo truyền thuyết.

Angel's Share dẫn đến mất thể tích từ 2-5% mỗi năm cho mỗi thùng, và con số này nhanh chóng tăng lên theo thời gian. Các yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, loại gỗ và loại ngũ cốc được sử dụng ảnh hưởng đến lượng whisky bị mất vào angel's share.

>>> Xem thêm: Những Kiến Thức Cơ Bản Về Whisky: Whisky là gì?

Về Rượu Tường Vy

Rượu Tường Vy là địa chỉ uy tín, chất lượng trong lĩnh vực kinh doanh, phân phối rượu ngoại và đồ uống có cồn cao cấp tại thị trường TP. HCM. Được thành lập từ năm 2017, với nền tảng là kiến thức, sự trải nghiệm, lòng nhiệt thành và tiêu chí mang lại những sản phẩm rượu Whisky, rượu Vang cao cấp tới khách hàng với giá cả phải chăng, dễ tiếp cận. Đến với Rượu Tường Vy, quý khách có cơ hội tham quan, mua sắm các sản phầm đồ uống có cồn cao cấp với hơn một ngàn sản phẩm có sẵn tại Showroom. Với sự tư vấn chân tình, giao hàng nhanh chóng, cam kết về chất lượng và giá thành, Rượu Tường Vy sẽ mang lại trải nghiệm tuyệt vời nhất với quý khách hàng, đối tác khi được trao cơ hội phục vụ.

Thông tin liên hệ

• Showroom: 168 Điện Biên Phủ, Phường 17, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh

• Thời gian làm việc: 8:30 - 21:00

• Hotline/zalo: 082 379 3579

• Website: www.ruoutuongvy.com

• Email: ruoutuongvy@gmail.com