Mặc dù có lượng người hâm mộ trung thành, không nhiều người biết rằng nhà máy chưng cất này đã từng đứng trên bờ vực bị lãng quên và đóng cửa vào những năm 1990, nhưng nó đã được hồi sinh bởi một nhóm những người đam mê, những người sau này đã trở thành những nhân vật nổi tiếng trong giới rượu whisky.

Tuy không có lịch sử lâu đời và hoạt động sôi nổi như các nhà máy chưng cất khác như Lagavulin và Laphroaig, nhưng Bruichladdich chắc chắn không kém phần thú vị.

Đây là một nhà máy chưng cất từng suýt bị lãng quên, nhưng đã nỗ lực vươn lên tìm đường trở lại ánh hào quang quốc tế với một vài nhân vật thú vị dẫn dắt. Vậy còn chần chờ gì nữa! Dưới đây là 11 điều thú vị bạn nên biết về Bruichladdich.

1. Mark Reynier, người hồi sinh Bruichladdich, đã bị đón tiếp lạnh nhạt khi đến nhà máy lần đầu

Vào năm 1989, chủ sở hữu hiện tại của Bruichladdich thậm chí còn chưa nghe nói đến nhà máy chưng cất này (Phát âm là brook-laddie).

Đến từ London, lần tiếp xúc duy nhất của chàng thanh niên buôn rượu này với Bruichladdich là khi anh uống thử một ly Scotch 15 năm tuổi của nhà máy chưng cất này trong kỳ nghỉ cùng anh trai.

Rõ ràng là anh ấy đã bị cuốn hút bởi loại rượu Scotch này, nên đã quyết định đạp xe đến nhà máy chưng cất cũ đã ngừng hoạt động để tìm hiểu thêm về loại đồ uống tuyệt vời mà anh ấy vừa uống.

Tuy nhiên, thay vì được chào đón nồng nhiệt tại Islay, anh lại bị chặn bởi những cánh cổng gỉ sét nặng và một tấm biển khó chịu ghi "PLANT CLOSED, NO VISITORS" (Nhà máy đã đóng cửa, không tiếp khách).

Thậm chí còn khó chịu hơn là người trông coi nhà máy đang đứng trong sân. Khi Reynier nài nỉ xin được vào, người này chỉ liếc qua và nói một câu khiến Reynier bắt đầu chuỗi sự kiện dẫn đến việc sẽ khởi động nhà máy chưng cất cũ trong vài năm tới.

“Không, cút đi!”

2. Bruichladdich có một khởi đầu không suôn sẻ

Nhà máy chưng cất Bruichladdich được thành lập vào năm 1881 bởi ba anh em William, John, và Robert Harvey, với mục tiêu tạo ra một dòng Scotch blend mới.

Trước đó, ba anh em này cũng sở hữu hai nhà máy chưng cất ngũ cốc (nay đã ngừng hoạt động) là Dundashill và Yorker ở Glasgow. Kế hoạch ban đầu là kết hợp các loại rượu mạnh từ ba nhà máy này để tạo ra một loại hoàn toàn mới.

Điều kỳ lạ là chỉ có John là người hiểu biết về nghệ thuật chưng cất. Đáng chú ý hơn, John đã xảy ra mâu thuẫn với hai anh em trước khi việc xây dựng Bruichladdich hoàn thành, do không có thỏa thuận sở hữu bằng văn bản.

Đương nhiên, Bruichladdich đã có một khởi đầu không mấy suôn sẻ. Những người anh em còn lại đều thiếu kinh nghiệm chưng cất và giờ họ không thể hợp tác với Dundashill và Yorker để tạo ra blend nữa.

Trong thời kỳ mà các công ty lớn như John Walker and Sons đã có đủ nguồn mạch nha Islay, Bruichladdich phải vật lộn để tìm thị trường.

Bất chấp mọi khó khăn, Bruichladdich vẫn thuộc quyền sở hữu của gia đình Harvey qua Thế chiến thứ nhất và cho đến khi Thế chiến thứ hai bắt đầu.

Con trai của William Harvey sau đó đã bán nhà máy, và nó tiếp tục đổi chủ nhiều lần cho đến khi thuộc quyền sở hữu của Jim Beam và Whyte & Mackay Ltd (chủ sở hữu của Dalmore, Jura và Fettercairn) vào năm 1993.

Những người chủ mới coi Bruichladdich là "thừa so với nhu cầu" và đóng cửa nhà máy chưng cất vào năm 1995. Tuy nhiên, điều mà lịch sử ít nhắc đến là Mark Reynier đã âm thầm nỗ lực mua lại nhà máy này nhiều lần.

Cuối cùng, ông đã thành công.

3. Mark Reynier mua lại nhà máy chưng cất vì đam mê (và có lẽ là vì tức giận)

Có hai điều chúng ta biết về Mark Reynier. Thứ nhất, ông thực sự thích những gì Bruichladdich sản xuất. Thứ hai? Ông cực kỳ không thích bị xúc phạm.

Sau khi bị đuổi một cách thô lỗ, Reynier đã quyết định đáp trả theo cách buồn cười nhất mà ông có thể nghĩ ra. Với sự tức giận, nhiệt huyết và tình yêu dành cho rượu Scotch hảo hạng, ông quyết định mua lại nhà máy chưng cất này.

Đúng vậy, trong khi những người khác có thể chỉ đơn giản đáp trả và bỏ đi, Reynier đã liên tục viết thư cho các chủ sở hữu kế tiếp của nhà máy, đề nghị mua lại nó. Ông đã làm như vậy trong suốt một thập kỷ và đã liên tục bị từ chối.

Mãi đến năm 2000, khi Jim Beam và Whyte & Mackay Ltd, chủ sở hữu lúc bấy giờ, cuối cùng cũng đồng ý bán. Sau 5 năm tiếp quản, họ đã quyết định đóng cửa nhà máy và không có lý do gì để từ chối Reynier khi họ không có kế hoạch sử dụng nó nữa.

Reynier bắt đầu huy động vốn cho việc mua lại, ông đã kêu gọi được số tiền khổng lồ là 4,2 triệu bảng Anh từ một nhóm các nhà đầu tư tư nhân và 2,5 triệu bảng Anh từ Ngân hàng Scotland, và cuối cùng đã mua lại Nhà máy chưng cất Bruichladdich với giá 6,7 triệu bảng (10,3 triệu đô la Mỹ).

4. Single malt của Bruichladdich có nhiều tên gọi, phổ biến nhất là Bruichladdich, Port Charlotte và Octomore

Bruichladdich là một nhà sản xuất khá nhỏ so với các nhà máy chưng cất khác ở Scotland. Những nhà máy lớn như Caol Ila, Laphroaig, Bowmore và Lagavulin sản xuất từ 2,3 đến 6 triệu lít rượu mỗi năm. So với những "gã khổng lồ" này, Bruichladdich chỉ sản xuất khoảng 2 triệu lít mỗi năm.

Jim McEwan từng nhận xét rằng: “Caol Ila sản xuất trong một ngày số lượng mà chúng tôi sản xuất trong một tuần".

Dù vậy, Bruichladdich vẫn liên tục phát hành nhiều loại rượu khác nhau. Có các phiên bản Bruichladdich không được ủ khói, loại Port Charlotte có khói than bùn vừa phải (40 ppm), và cuối cùng là Octomore, có khói than bùn thường là loại whisky có khói than bùn nhiều nhất trên thế giới.

Vậy Bruichladdich làm thế nào để sản xuất được một số lượng lớn các dòng rượu khác nhau như vậy?

Bí quyết của họ là: Khác với những nhà máy khác, Bruichladdich không phụ thuộc vào việc cung cấp rượu cho các nhà pha chế Scotch. Họ có thể tự do sản xuất nhiều loại khác nhau tùy thích mà không phải lo lắng về việc cung cấp hương vị đồng nhất.

5. Bruichladdich đã hồi sinh malt ủ khói để đáp ứng yêu cầu của người tiêu dùng

Dòng whisky Port Charlotte nổi tiếng của Bruichladdich là loại whisky malt than bùn đầu tiên của họ. Dòng sản phẩm này gần giống nhất với loại whisky Islay cổ điển, với hương khói nồng, đậm đà và hương vị hạt dẻ phong phú.

Tên gọi của nó bắt nguồn từ ngôi làng nhỏ Port Charlotte (cách Bruichladdich 3km). Có thể có sự khác biệt về kiểu thùng ủ và thổ nhưỡng, nhưng Port Charlotte luôn được làm từ malt ủ khói 40ppm.

Tuy nhiên, câu chuyện đằng sau sự ra đời của nó khá hài hước. Trước khi có dòng sản phẩm này, whisky của Bruichladdich chủ yếu không có than bùn, và điều này đã khiến nhiều người nói rằng nhà máy chưng cất không phải là whisky Islay thực sự.

Tất nhiên, Jim McEwan, Bậc thầy chưng cất của Bruichladdich, đã hơi tức giận vì điều này. Trên thực tế, nhà máy chưng cất đã sản xuất mạch nha than bùn từ năm 1881 đến năm 1960, vì vậy McEwan đã hồi sinh mạch nha than bùn để khiến những người này ngừng phàn nàn.

6. Bruichladdich đã tạo ra loại whisky có nhiều khói nhất thế giới

Để hiểu cách họ đạt được điều này, trước tiên phải hiểu nhà máy chưng cất lấy mạch nha than bùn ở đâu. Bruichladdich lấy mạch nha than bùn từ Bairds Malt Ltd ở thành phố Inverness. Một đặc điểm kỳ lạ là Bairds nướng mạch nha trên lửa than bùn ngoài trời.

Điều này có nghĩa là mức độ khói không thể đoán trước và không đồng đều – đôi khi mạch nha than bùn cực kỳ cao được tạo ra (200+ ppm). Vậy ppm là gì? Nguyên nhân tạo nên hương vị khói đặc trưng đó là phenol, cụ thể là guaiacol và 4-methylguaiacol.

Giá trị PPM càng cao thì càng có nhiều hợp chất phenolic có trong lúa mạch mạch nha. Điều này chuyển thành hương vị khói và mùi thơm nồng hơn trong rượu whisky cuối cùng.

Luôn là người đổi mới, McEwan đã đề xuất một ý tưởng chưa từng có. Sẽ thế nào nếu họ làm rượu whisky từ mạch nha than bùn cao? Và thế là Octomore ra đời. Mức độ than bùn bắt đầu ở mức tối thiểu là 80 ppm, nhưng họ không dừng lại ở đó. Lần phát hành đầu tiên được chưng cất vào năm 2002 với 80,5 ppm.

Các lô sản xuất tiếp theo đã đạt trên 300 ppm, trở thành một số loại whisky có nhiều khói nhất hiện có. Bản chất không thể đoán trước và mang tính thử nghiệm cao của quy trình này cũng có nghĩa là không có hai bản phát hành nào có cùng mức khói.

>>> Xem thêm: Khám Phá Các Loại Peated Whisky Hoàn Hảo Dành Cho Bạn

7. Bruichladdich may mắn khi có được thợ chưng cất bậc thầy đầu tiên

Đối với một nhà máy chưng cất gần như đã bị lãng quên, Bruichladdich đã chọn được một bậc thầy chưng cất xuất sắc. Với sự táo bạo và kiên trì, Reynier đã quyết định chọn một người để làm bậc thầy chưng cất của mình: Jim McEwan.

Đối với những người không thực sự thích Scotch, McEwan được coi như David Bowie của ngành công nghiệp Scotch. Với cách mà một số người nói về ông, bạn sẽ nghĩ rằng ông chính là người sáng lập ra Scotch.

Vào thời điểm đó, ông đang làm việc tại nhà máy Bowmore đối thủ và có 38 năm kinh nghiệm từ học việc, pha chế whisky, chưng cất đến đại sứ toàn cầu. McEwan cũng là một người Ileach bản địa lôi cuốn sinh ra và lớn lên trên đảo.

Khi Reynier mời gọi, McEwan đã đồng ý ngay lập tức. Hóa ra, ý tưởng hồi sinh một nhà máy chưng cất gần như bị lãng quên với ngân sách hạn chế đã thu hút ông rất nhiều, và ông nhanh chóng rời bỏ công việc bận rộn tại Bowmore (lúc đó ông đang đi khắp thế giới để tổ chức các lớp học về whisky).

Dưới sự dẫn dắt của ông, Bruichladdich đã cải tạo lại cơ sở cũ của mình và bắt đầu hoạt động trở lại như một nhà máy chưng cất hoạt động bình thường. Luôn là người theo chủ nghĩa thuần túy, ông cũng là người ủng hộ động thái minh bạch của Bruichladdich.

Những người yêu thích Port Charlotte và Octomore cũng có thể cảm ơn McEwan vì sự sáng tạo liên tục của ông, đã đảm bảo rằng Bruichladdich có một dòng sản phẩm ổn định với các mức độ khói và hương vị thùng gỗ khác nhau.

8. Hầu hết các thiết bị của Bruichladdich đều là thiết bị nguyên bản từ thời Victoria

Khi McEwan đến Bruichladdich, ông gặp phải một cảnh tượng hoàn toàn không giống như một nhà máy chưng cất hoạt động. Với chỉ bốn bức tường, những tàn tích phủ bụi của những năm trước, đây chỉ là một lò chưng cất trên danh nghĩa.

Thực tế, một số lượng rượu whisky Bruichladdich cũ còn lại thậm chí không được lưu trữ trong thùng chất lượng tốt, và phải được chuyển sang thùng mới bằng gỗ tươi.

Nhưng hai người đàn ông không nản lòng, và từ tháng 1 đến tháng 5 năm 2001, họ đã miệt mài làm việc, giám sát việc tháo dỡ, vệ sinh, sửa chữa và lắp ráp lại cơ sở cũ từ thời Victoria.

Có thể bạn nghĩ rằng họ có những lý tưởng cao cả, vĩ đại hợp lý hóa việc giữ lại thiết bị thời Victoria 120 năm tuổi; chắc chắn, đó là để tái tạo hương vị của Bruichladdich năm 1881? Có thể đúng như vậy, nhưng cặp đôi này có những mối quan tâm cấp bách hơn.

Với ngân sách hạn hẹp chỉ 300.000 bảng Anh để cải tạo, nhóm phải giảm thiểu chi phí, dẫn đến việc họ tự sửa chữa thiết bị hỏng hoặc tìm các linh kiện cũ giá rẻ để thay thế.

Hầu hết các thiết bị của nhà máy chưng cất vẫn là thiết bị ban đầu do anh em nhà Harvey chế tạo vào những năm 1800.

Tất cả những nỗ lực này cuối cùng đã được đền đáp khi Bruichladdich chưng cất thùng whisky đầu tiên vào tháng 5 năm 2001, nhiều thập kỷ sau khi Reynier có lần thưởng thức ly rượu whisky đầu tiên của mình.

9. Bruichladdich tự khẳng định mình là người tiên phong trong ngành whisky bằng cách làm nổi bật đặc điểm thổ nhưỡng của mạch nha

Terroir (thổ nhưỡng), phát âm là “the-wahr”, là khái niệm tiếng Pháp chỉ tác động của môi trường lên hương vị của cây trồng. Glenfiddich, dưới ảnh hưởng của Reynier, áp dụng khái niệm này vào sản xuất whisky.

Thổ nhưỡng liên quan đến đất, ánh sáng mặt trời và khí hậu,...

Mặc dù thường được sử dụng trong thế giới rượu vang để giải thích sự khác biệt về hương vị của nho từ các trang trại khác nhau, terroir đã trở thành một phần quan trọng trong triết lý làm whisky của Bruichladdich dưới sự lãnh đạo của Reynier.

Bruichladdich đã đưa terroir vào triết lý sản xuất whisky, sử dụng 100% lúa mạch Scotland để làm nổi bật đặc điểm môi trường trồng.

Chẳng hạn, Bruichladdich Islay Barley 2007 có hương vị mặn và rong biển từ lúa mạch Islay, trong khi Bruichladdich Bere Barley 2010 sử dụng lúa mạch cổ xưa với kết cấu dẻo và hương ngọt ngào.

Mặc dù cả hai sản phẩm đều được làm hoàn toàn từ lúa mạch Scotland, sản phẩm đầu tiên sử dụng lúa mạch từ trang trại Rockside trên Islay.

Trong khi sản phẩm thứ hai sử dụng “bere barley”, một loại lúa mạch cổ xưa hiếm hoi đã được nông dân Scotland trồng từ hàng ngàn năm trước.

10. Bruichladdich cam kết tính minh bạch cao trong sản xuất whisky, cho người tiêu dùng biết rượu whisky của họ được sản xuất như thế nào và nguyên liệu được trồng ở đâu

Với các tập đoàn rượu lớn như Diageo, Reynier có vẻ như là một kẻ nổi loạn. Những dấu hiệu đầu tiên về sự "gây rối" của ông bắt nguồn từ việc chỉ trích ngành công nghiệp Scotch lớn hơn, cho rằng họ phát tán thông tin sai lệch về nguồn gốc Scotland của whisky, trong khi nguyên liệu như lúa mạch có thể được nhập khẩu từ Ukraine.

Điều này không phải là hoàn toàn mới, nhưng Bruichladdich đã áp dụng điều này như thế nào? Chẳng hạn, bạn không thể nhìn thấy màu sắc bên trong chai Classic Laddie của Bruichladdich vì màu của chai là màu xanh nước biển không trong suốt.

Bruichladdich muốn người tiêu dùng nhìn nhận ngoài màu sắc và đánh giá whisky dựa trên nhiều yếu tố khác.

Để thấy sự minh bạch này, bạn có thể truy cập trang web của họ để xem thông tin chi tiết về nguồn gốc lúa mạch, loại thùng rượu sử dụng và độ tuổi của thành phần trẻ nhất trong whisky khi mua chai Classic Laddie hoặc Laddie Eight.

Bruichladdich cũng không ngần ngại hỗ trợ các nhà sản xuất khác có cùng mục tiêu. Ví dụ, Compass Box Whisky Co. đã vận động thay đổi luật khi gặp vấn đề pháp lý với Hiệp hội Whisky Scotland vì đã công khai thông tin quá mức về thành phần của rượu blend.

Trong khi các nhà sản xuất Scotch khác im lặng hoặc tránh xa, Bruichladdich công khai ủng hộ Compass Box và hứa công bố tuổi và nguồn gốc của các thùng trong sản phẩm Classic Laddie của họ.

11. Bruichladdich từng nằm trong tầm ngắm của các đặc vụ Pentagon của Mỹ

Đúng vậy, một trong những cơ quan tình báo lớn nhất thế giới đã để mắt đến một nhà máy chưng cất nhỏ bé ở Scotland, cách xa Iraq.

Như đã nói ở trên, Bruichladdich rất chú trọng đến tính minh bạch. Có thời điểm, nhà máy đã duy trì 8 webcam phát trực tiếp các bước khác nhau trong quá trình làm whisky tại Bruichladdich.

Ý tưởng của Reynier là cho thế giới thấy rằng Bruichladdich sử dụng những phương pháp truyền thống nhất để chưng cất whisky.

Vào một buổi sáng năm 2003, Reynier nhận được một email kỳ lạ từ một đặc vụ Pentagon của Mỹ tên là Ursula, người thừa nhận rằng các đặc vụ đã theo dõi các webcam phát trực tiếp của nhà máy chưng cất rượu Islay nhỏ bé trên đảo Islay. Không phải là email spam thông thường.

Trong thời kỳ chiến tranh Iraq, có sự cảnh giác cao để theo dõi mọi manh mối có thể chỉ ra sản xuất vũ khí hóa học hủy diệt hàng loạt (WMDs).

Hóa ra, các nồi đồng và thiết bị chưng cất của Bruichladdich rất giống với thiết bị dùng để sản xuất WMDs. May mắn thay, họ nhanh chóng nhận ra rằng nhà máy đang sản xuất thứ gì đó rất khác xa WMDs.

Rõ ràng, Pentagon đã sử dụng các video của Bruichladdich để “đào tạo” các đặc vụ của họ (nếu có thể tin lời Ursula). Cô giải thích rằng quy trình chưng cất whisky thực ra rất giống với quy trình sản xuất một số loại WMDs hóa học, với việc sử dụng các thiết bị như lò phản ứng, máy xử lý theo lô và thiết bị bay hơi.

Sau khi nhận ra sự việc không có gì nghiêm trọng, Reynier thấy điều này rất buồn cười và đã kỷ niệm sự cố này bằng cách phát hành một chai đặc biệt - Bruichladdich 1984 Whisky of Mass Distinction.

Về Rượu Tường Vy

Rượu Tường Vy là địa chỉ uy tín, chất lượng trong lĩnh vực kinh doanh, phân phối rượu ngoại và đồ uống có cồn cao cấp tại thị trường TP. HCM. Được thành lập từ năm 2017, với nền tảng là kiến thức, sự trải nghiệm, lòng nhiệt thành và tiêu chí mang lại những sản phẩm rượu Whisky, rượu Vang cao cấp tới khách hàng với giá cả phải chăng, dễ tiếp cận. Đến với Rượu Tường Vy, quý khách có cơ hội tham quan, mua sắm các sản phầm đồ uống có cồn cao cấp với hơn một ngàn sản phẩm có sẵn tại Showroom. Với sự tư vấn chân tình, giao hàng nhanh chóng, cam kết về chất lượng và giá thành, Rượu Tường Vy sẽ mang lại trải nghiệm tuyệt vời nhất với quý khách hàng, đối tác khi được trao cơ hội phục vụ.

Thông tin liên hệ

• Showroom: 168 Điện Biên Phủ, Phường 17, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh

• Thời gian làm việc: 8:30 - 21:00

• Hotline/zalo: 082 379 3579

• Website: www.ruoutuongvy.com

• Email: ruoutuongvy@gmail.com